Les 10 – Groeiend bewijs

Deze les gaat over de wetenschappelijke onderbouwing waarom Habits of Mind werkt. Dit bewijs is door the Institute for Habits of Mind op allerlei manieren verzameld. Denk aan onderzoek, schoolresultaten, interviews en natuurlijk jarenlange ervaring.

In onderstaand filmpje noemt Art Costa ondersteunend bewijsmateriaal over het effect van Habits of Mind op kinderen en volwassenen.

Belangrijk en misschien wel het meest krachtige bewijs zijn de anekdotes die door de jaren heen zijn verzameld. Art hecht hier veel waarde aan en ziet ook een terugkerend en consistent patroon.

  1. Het valt leerkrachten op dat hun leerlingen de Habits of Mind echt begrijpen en er ook gebruik van maken. Zelfs de jongste kinderen zijn in staat om die moeilijke termen te doorgronden.
  2. Als de Habits of Mind schoolbreed worden ingezet, dan gebeurt er iets magisch binnen het schoolteam en de schoolcultuur. De school ademt daadwerkelijk de Habits of Mind. Leerkrachten zien ook iets veranderen in hun manier van lesgeven. Professionaliseren hebben ze volledig eigen gemaakt. Bovendien werkt de Habits of Mind ook door buiten de schoolmuren.

In het filmpje vertelt Art Costa ook over een onderzoek in North Carolina. In deze omgeving werden maar weinig kinderen bestempeld als ‘gifted’ (hoogbegaafd) vanwege onderpresteren. Drie jaar lang hebben Art en Bena daar op een school gewerkt met leerkrachten aan de Habits of Mind. Het ging om de lagere groepen (1 t/m 4). Om objectief naar de resultaten van het experiment te kunnen kijken was er ook een controlegroep die drie jaar lang niet had gewerkt met de Habits of Mind. Of het nou aan de perceptie van de leerkrachten lag of aan de vaardigheden die de kinderen ontwikkelden, het resultaat was verrassend!

Een laatste onderzoek dat Art beschrijft, bevatte de vraag of de Habits of Mind wel robuust genoeg zijn en wel blijven hangen, wanneer leerlingen van de basisschool naar de middelbare school gaan waar de Habits of Mind niet onderwezen worden. Een groep leerlingen die 6 jaar lang hadden gewerkt met de Habits of Mind werd gevolgd. Op het voortgezet onderwijs gebruikten de leerlingen nog steeds de termen. Maar dat was volgens de onderzoeker niet genoeg. Daarom schotelde hij hen problemen voor die niet direct oplosbaar waren. En het bleek dat deze leerlingen inderdaad de Habits of Mind gebruikten om de problemen op te lossen.

Naast het bewijs dat Art Costa jarenlang heeft verzameld, willen we ook nog een Nederlands onderzoek nader bekijken. Het is een onderzoek over (soft)skills, geschreven door gerenomeerd hoogleraar Paul A. Kirschner. De titel luidt: Het Voorbereiden van Leerlingen op (Nog) Niet Bestaande Banen. 

Een samenvatting van het rapport is te lezen op het blogcollectief Onderzoek Onderwijs van Kirschner, maar deze passages vielen ons op:

“Wij schatten in dat 65% van de kinderen die vandaag naar de basisschool gaan uiteindelijk een nieuw soort baan zullen aannemen die nu nog niet bestaat. De digitale economie is geen utopie meer maar realiteit. Nieuwe banen, nieuwe vormen van samenwerken en nieuwe technologieën bepalen hoe de arbeidsmarkt en het leven er straks uitzien voor kinderen die nu de basisschoolleeftijd hebben of op de middelbare school zitten. Het is noodzakelijk hen hierop voor te bereiden en leerlingen de kennis en vaardigheden te geven om optimaal te kunnen functioneren in een digitale maatschappij.

De 21e eeuwse vaardigheden zijn duidelijk noch eenduidig, zij veranderen steeds zowel qua aantal als inhoud, en zij zijn voor het grootste deel vaardigheden die ook in de 20e en zelfs in het 19e eeuw noodzakelijk waren. Belangrijker is te spreken over toekomstbestendig leren. De school / Het onderwijs heeft hierbij een belangrijke taak maar het is de vraag of de school / het onderwijs daarvoor goed uitgerust is.

Een Group Concept Mapping procedure onder experts over de hele wereld heeft een vijftiental clusters van ideeën geïdentificeerd waaraan het onderwijs zou moeten werken om te zorgen dat de leerlingen van vandaag toekomstbestendig worden. De clusters zijn: Kritisch Denken, Transfer van Vaardigheden, Hogere-Orde Denken, Competenties (Kennis, Vaardigheden, Attitudes), Metacognitie en Reflectie, Versterken van het Gevoel van Kunnen (Zelfbeeld), Leren in Authentieke Situaties, Integratie van School en Beroep, Samenwerking, Docentprofessionalisering, Informatiegeletterdheid, Herontwerp de School, Geletterdheid (in Brede Zin), Informatievaardigheden en Leren voor de Toekomst (zie het volgende figuur).”

Wat betekent dit voor Habits of Mind?
In een volgend figuur worden deze clusters gewaardeerd op belangrijkheid en haalbaarheid, waarbij de 21e eeuwse vaardigheden door de experts worden bestempeld als niet zo belangrijk en makkelijk haalbaar en blijkt dat een aantal belangrijke clusters zoals metacognitie, kritisch denken en reflectie wordt beoordeeld als moeilijk te implementeren. Dit laat eens en te meer zien dat de Habits of Mind relevant en noodzakelijk zijn om onze leerlingen voor te bereiden op de toekomst!

Tot slot.

Naast bewijs

  • uit specifiek onderzoek naar de effecten van Habits of Mind als compleet aanbod
  • het anekdotische bewijs van scholen die een positieve verandering zien in schoolcultuur en leerling attitude

zijn er nog veel meer bewijzen aan te voeren om Habits of Mind te staven. Op een online prikbord (Padlet) hebben we een greep uit deze onderzoeken geplaatst waarin we onderscheid maken tussen:

  • metaonderzoek, uit vele onderzoeken een vergelijk maken tussen verschillende interventies
  • wetenschap over de Habits of Mind afzonderlijk van elkaar
  • soortgelijke of aanvullende initiatieven met eigen onderzoek en roep uit het werkveld.

Opdracht

Bekijk de Padlet: Het groeiende bewijs voor HoM en lees ten minste één artikel of onderzoek dat je interesse wekt. Ga daarna zelf opzoek naar een onderzoek of artikel dat het gedachtengoed van Habits of Mind of een specifieke habit onderschrijft. Je mag dit onderzoek toevoegen aan de lijst (door dubbelklik) van deze Padlet. (In les 15 wordt in een instructiefilmpje uitgelegd hoe je kunt werken met Padlet). Aan het einde van les 10 kun je dit onderzoek ook weer delen in de reflecties.

Dit was de laatste les van de module onderzoeken en verdiepen. Schrijf je inzichten over deze module weer in het online document via google docs: Reflecties. In module 3 ga je leren hoe je de Habits of Mind in de praktijk kunt brengen.

Downloads en links